หลังฉีดโบท็อกซ์
หลังฉีดโบท็อกซ์ การปฏิบัติตัวและการดูแลหลังฉีดโบ ถือเป็นเรื่องที่มีความสำคัญอย่างมากครับ เมื่อคนไข้ตัดสินใจที่จะฉีดโบท็อกซ์เพื่อลดริ้วรอยหรือปรับรูปหน้า ก็ควรรู้ก่อนว่าหลังจากฉีดโบจะต้องดูแลตัวเองอย่างไร มีข้อห้าม และข้อควรระวังอะไรบ้าง เพื่อให้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุดและสามารถคงผลลัพธ์ได้นานที่สุดครับ
สารบัญ หลังฉีดโบท็อก
หลังฉีดโบท็อกซ์ มักมีอาการอย่างไร ?
อาการหลังฉีดโบท็อกซ์โดยทั่วไปจะคล้ายคลึงกัน ไม่ว่าจะเป็นการฉีดที่ตำแหน่งใดหรือใช้ยี่ห้อใด อาจจะมีรอยแดงหรือรอยเข็มบริเวณที่ฉีด ซึ่งสามารถหายได้เองครับ นอกจากนี้ยังขึ้นอยู่กับความลึกของริ้วรอย และปริมาณกล้ามเนื้อในแต่ละจุด เช่น
- อาการหลังฉีดโบกราม ภายใน 14 วัน จะเริ่มเห็นว่ากล้ามเนื้อนิ่มลง กัดฟันแล้วกล้ามเนื้อกรามไม่เด้ง
- อาการหลังฉีดโบท็อกซ์ลิฟหน้า 3-4 วันหลังฉีดจะเริ่มเห็นผล รู้สึกตึง ๆ ผิวบริเวณที่ฉีด
- อาการหลังฉีดโบท็อกซ์หน้าผาก โบลดริ้วรอย ผิวจะเริ่มตึงขึ้น ริ้วรอยเหี่ยวย่นเริ่มจางลงใน 3-4 วัน
- อาการหลังฉีดโบท็อกซ์ลดต้นแขน ลดน่อง กล้ามเนื้อจะเล็กลงประมาณ 10-20% ภายใน 2-3 เดือน ตั้งแต่ครั้งแรกที่ฉีด ต้นแขน น่อง เรียวเล็กลง
- อาการหลังฉีดโบท็อกซ์ลดเหงื่อ จะเริ่มเห็นผลว่าเหงื่อลดลงในช่วงตั้งแต่ 3-7 วันแรก หลังจากนั้นจะค่อย ๆ แห้งสนิท
หลังฉีดโบท็อกซ์ มีข้อห้ามอะไรบ้าง ?
ข้อห้ามหลังฉีดโบท็อกซ์ที่หมอแนะนำ เพื่อทำให้โบท็อกซ์อยู่ได้นานกว่าปกติและลดความเสี่ยงของผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้ หลังจากฉีดโบท็อกซ์ คนไข้ควรปฏิบัติตัวดังนี้
- ห้ามประคบเย็น เพราะจะขัดขวางการทำงานของโบท็อกซ์ที่จะเข้าสู่เซลล์ประสาท การประคบเย็นจะใช้ในขั้นตอนการฉีด เพื่อลดการไหลเวียนของเส้นเลือดรอบ ๆ บริเวณที่ฉีด
- ห้ามกด ถู บีบ นวด บริเวณที่ฉีดโบท็อกซ์ ป้องกันตัวยากระจายตัวจากตำแหน่งที่ฉีดไปยังบริเวณใกล้เคียง และเข้าไปหยุดการทำงานของกล้ามเนื้อส่วนอื่น ๆ ได้
- ห้ามออกกำลังกายหนัก ๆ ที่ทำให้เลือดสูบฉีดมาก เพราะอาจทำให้โบท็อกซ์สลายตัวเร็วขึ้น แนะนำให้เว้นไว้ประมาณ 2 สัปดาห์ หรืออย่างน้อย 48 ชั่วโมงครับ
- ห้ามทานยาบางชนิด ซึ่งเป็นกลุ่มยาที่สามารถเสริมฤทธิ์โบท็อกซ์แล้วเกิดอันตรายมาก (Major Side Effects) ได้แก่ กลุ่มยาฆ่าเชื้อแบบฉีด เช่น Amikacin, Colistin, Polymyxin E กลุ่มยาคลายกล้ามเนื้อ เช่น Atracurium, Cisatracurium, Doxacurium เป็นต้น
- ห้ามฉีดโบท็อกซ์ถี่เกินไป ควรเว้นอย่างต่ำ 3 เดือน และไม่ควรเกิน 5-6 เดือน เพราะถ้ากล้ามเนื้อกลับมาทำงานตามปกติ จะทำให้ต้องใช้จำนวนยูนิตเยอะขึ้น
ข้อควรรู้ : หากมีคอร์สทำหน้า นวดหน้า หรือคอร์สเลเซอร์ที่ต้องทำเป็นประจำ ควรถือโอกาสทำมาก่อนฉีดโบท็อกซ์ เพราะหลังฉีดจะต้องงดไป 2 สัปดาห์ จึงจะทำต่อได้
หลังฉีดโบท็อกซ์ กินอะไรไม่ได้บ้าง ?
อาหารดังต่อไปนี้ เป็นอาหารที่หมอไม่แนะนำให้รับประทานในช่วง 14 วันแรกหลังฉีดโบท็อกซ์ เพราะอาจส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของตัวยาหรือทำให้เกิดผลข้างเคียงทีไม่พึงประสงค์ ได้แก่
- อาหารรสจัด เผ็ดจัด เค็มจัดเช่น เมนูจำพวกยำ แกงเผ็ดต่าง ๆ เนื่องจากหลังฉีดโบท็อกซ์ยังมีรอยเข็มอยู่บ้างเล็กน้อย ในขณะที่เช็ดน้ำมูก น้ำตา ที่เกิดจากการทานอาหารรสจัด อาจส่งผลให้ติดเชื้อที่รอยเข็มได้ง่ายกว่าปกติ
- อาหารที่มีรสหวานมากเกินไป เนื่องจากเมื่อรับประทานอาหารหวานมากๆ ฮอร์โมนอินซูลินจะถูกผลิตออกมามาก ทำให้เกิดการกระตุ้นการอักเสบในร่างกายมากขึ้น แผลบริเวณที่ทำหัตถการหายช้าลงได้ครับ
- อาหารหมักดอง เช่น ปลาร้า หน่อไม้ดอง มะม่วงดอง เพราะอาหารประเภทนี้ มักจะมีกรรมวิธีทำที่ไม่สะอาด เสี่ยงต่อการปนเปื้อนเชื้อ อาจไปกระตุ้นให้แผลจากรอยเข็มที่ฉีดโบท็อกซ์เกิดการบวมอักเสบขึ้นมาได้ครับ แนะนำให้งดสักประมาณ 2 สัปดาห์ หรืออย่างน้อยที่สุด 3 วัน
- อาหารที่ไม่ได้ผ่านการปรุงสุก อาหารที่ไม่สด อาหารสุก ๆ ดิบ ๆ เนื่องจากมีอาจมีการปนเปื้อนของพยาธิบางชนิดที่สามารถไปเพิ่มการอักเสบหลังจากการฉีดโบท็อกซ์ได้ครับ
- เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ เช่น เหล้า เบียร์ ไวน์ จะทำให้หลอดเลือดขยายตัว การไหลเวียนของเลือดเพิ่มขึ้น ส่งผลให้โบท็อกซ์ออกฤทธิ์ได้ไม่เต็มที่ โดยเฉพาะหลังฉีด 48 ชั่วโมง จึงควรงดก่อนครับ
หลังฉีดโบท็อกซ์ ควรปฏิบัติตัวอย่างไร ?
- หลังฉีดโบ 3 ชม. ไม่ควรประคบเย็น เพราะจะขัดขวางการดูดโบท็อกซ์เข้าเซลล์ประสาท และห้ามนอนราบ รวมทั้งงดการก้มหัวลงต่ำกว่าระดับหัวใจ
- หลังฉีดโบ 24 ชม. สามารถทาครีมทับบริเวณเข็มได้ และแต่งหน้าทับได้ตามปกติ
- หลังฉีดโบ 48 ชม. หากสามารถหลีกเลี่ยงอาหารที่ห้ามกินและความร้อนได้ตามข้อห้ามหลังฉีดโบ จะได้รับผลโบท็อกซ์ 90% จากปกติ
- หลังฉีดโบ 2-3 วัน บางคนจะเริ่มเห็นผลจากการฉีดลดริ้วรอยบางส่วน ในขณะที่บางคนอาจมีผลข้างเคียงชนิดไม่อันตราย เช่น ปวดหัว ตาพร่า คอแห้ง ซึ่งผลข้างเคียงนี้เป็นแค่ชั่วคราว หายได้เองใน 7-14 วัน อาการปวดหัวสามารถประคบเย็นได้ หากมีอาการมาก แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ครับ
- หลังฉีดโบ 7-10 วัน หน้าบวมได้เล็กน้อย รอยเขียวช้ำอาจจะยังมีอยู่ และจะค่อย ๆ จางลงเองใน 14 วัน ไม่ควรประคบร้อน
- หลังฉีดโบ 14 วัน หากหลีกเลี่ยงอาหารที่ห้ามกินและความร้อนได้ครบ 14 วัน จะได้รับผลโบท็อกซ์ 100% จากปกติ ในระยะนี้จะเห็นผลจากการฉีดโบท็อกซ์ลดริ้วรอยเกือบเต็มที่ และเห็นผลจากการฉีดโบท็อกซ์ลดกราม กัดกรามจะไม่เด้ง แต่กรามจะยังไม่ยุบลง ต้องใช้เวลา 2 เดือนจึงจะยุบเต็มที่
- หลังฉีดโบ 14 วัน จนถึงการฉีดโบท็อกซ์ครั้งต่อไป สามารถออกกำลังกายได้ตามปกติ และพยายามหลีกเลี่ยงความร้อน กินอาหารที่มีแร่ธาตุสังกะสี เปลี่ยนนิสัยในการขยับกล้ามเนื้อจุดที่ฉีดโบท็อกซ์ให้น้อยลง รวมถึงควรฉีดโบท็อกซ์ต่อเนื่องในระยะที่เหมาะสม เพื่อคงผลลัพธ์
หลังฉีดโบท็อกซ์ ดูแลตัวเองอย่างไรได้บ้าง ?
- ควรรีบขยับกล้ามเนื้อบริเวณที่ฉีดทันที 1-2 ครั้ง ถ้าหากฉีดโบท็อกซ์กรามให้เคี้ยวหมากฝรั่งหลังฉีด
- ควรทานอาหารที่มีแร่ธาตุสังกะสี (Zinc) จะช่วยให้โบท็อกซ์ออกฤทธิ์ไวและอยู่ได้นานขึ้น
- หลังฉีดโบท็อกซ์ห้ามนอนราบ นอนคว่ำ ก้มหัวต่ำกว่าหน้าอก เป็นเวลา 3 ชม.
- หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ทำหน้าแดง หรือสัมผัสความร้อนทุกชนิด เช่น การออกกำลังกายอย่างหนัก อบซาวน่า เลเซอร์ อย่างน้อย 48 ชม.
- เลี่ยงอาหารที่มีรสจัด อาหารหมักดอง อาหารที่ต้องนั่งหน้าเตาร้อน เช่น ชาบู ปิ้งย่าง 2 สัปดาห์หลังทำ
- งดสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์ 2 สัปดาห์หลังทำ
ข้อควรระวังหลังฉีดโบท็อกซ์
ข้อควรระวังหลังจากฉีดโบไปแล้ว คือ คนไข้สามารถกลับมาฉีดซ้ำได้เรื่อย ๆ ครับ หากต้องการรักษาผลลัพธ์ให้อยู่ได้นานขึ้น แต่ควรเว้นช่วงระยะเวลาที่เหมาะสม ไม่ฉีดถี่จนเกินไป ควรเว้นระยะห่าง 3 เดือน เป็นอย่างต่ำ เพราะการฉีดโบท็อกซ์ในปริมาณมาก หรือฉีดถี่เกินไป ร่างกายกระตุ้นให้เกิดภูมิต้านทานต่อต้านโบท็อกซ์ หรือที่เรียกว่าภาวะดื้อโบท็อกซ์ ทำให้การฉีดครั้งต่อ ๆ ไปไม่ได้ผล
สรุป
หลังฉีดโบท็อกซ์ โดยเฉพาะในช่วง14 วันแรก คนไข้ควรดูแลตัวเองและปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด ระมัดระวังเรื่องของข้อห้ามต่าง ๆ ที่หมอได้กล่าวไปข้างต้น จะส่งผลต่อประสิทธิภาพการออกฤทธิ์ของโบท็อกซ์และช่วยให้โบท็อกซ์อยู่ได้ยาวนานขึ้นครับ
สำหรับผู้อ่านทุกท่านที่มีข้อสงสัยเพิ่มเติม ทีมแพทย์ V Square Clinic ทุกคนยินดีให้คำปรึกษาฟรี โดยไม่มีค่าใช้จ่าย หรือสามารถปรึกษาหมอทาง inbox facebook หรือ Line นี้ได้เลยครับ หมอตอบเองครับ
