โบท็อกซ์ปลอม
หากลองเสิร์ชหาข้อมูลเกี่ยวกับการจับโบท็อกซ์ปลอม จับหมอเถื่อนรับฉีดโบท็อก-ฟิลเลอร์ ก็จะเห็นว่ามีการจับกุมอยู่เรื่อย ๆ ครับ เพื่อความปลอดภัยก่อนตัดสินใจฉีดโบท็อกที่ไหน ควรศึกษาข้อมูลเป็นอย่างดี ทั้งวิธีการสังเกตโบท็อกซ์ปลอม โบท็อกซ์แท้ดูอย่างไร ? รวมถึงหากพลาดฉีด Botox ปลอม โบท็อกหิ้วจะเป็นอย่างไร ? อะไรบ้างที่ต้องพิจารณาก่อนเลือกคลินิกฉีดโบท็อก เพื่อความปลอดภัย ฉีดโบท็อกแท้ ผลลัพธ์ดีมีประสิทธิภาพ
สารบัญ โบท็อกปลอม
โบท็อกซ์ปลอม มีวิธีสังเกตอย่างไร ?
เนื่องจากฉีดโบท็อก หรือ Botulinum Toxin A ได้รับความนิยมมากในปัจจุบัน เพราะเป็นวิธีแก้ปัญหาริ้วรอย ปรับรูปหน้าเรียว และลดกรามให้เล็กลงได้อย่างเห็นผล จึงมีกลุ่มคนหัวใส หาช่องทางทำเงินจากความนิยมนี้ ด้วยการนำโบท็อกปลอม โบท็อกหิ้วที่ไม่ได้มาตรฐานมาใช้ในคลินิก เพราะต้นทุนต่ำ ราคาถูกทำกำไรได้มาก แต่ไม่ได้คำนึงผลเสียที่คนไข้ต้องเจอ หากฉีดโบท็อกปลอมเข้าไปครับ
เพื่อความปลอดภัยและได้ผลลัพธ์ที่ดี ก่อนฉีดโบท็อก ต้องมั่นใจว่าเป็นโบท็อกแท้เท่านั้นครับ แต่จะรู้ได้อย่างไรว่าโบท็อกขวดไหนแท้ ขวดไหนปลอม หมอมีวิธีดูโบท็อกซ์แท้ง่าย ๆ สามารถตรวจสอบด้วยตัวเองได้ ดังนี้
- โบท็อกแท้ต้องมีฝาพลาสติกใสปิดทับอยู่ด้านบน
- มีตัวหนังสือภาษาไทยแสดงเลขที่ อย. มีวันผลิตและวันหมดอายุที่กล่องกับขวดตรงกัน
- มีข้อมูลระบุว่านำเข้าโดยบริษัทใด ซึ่งคนไข้สามารถโทรเช็คกับบริษัทนำเข้าได้โดยตรง
ตัวอย่างวิธีดูโบท็อกแท้
โบท็อกซ์ปลอม อันตรายไหม ?
Botox ปลอมอันตรายครับ เพราะสามารถก่อให้เกิดผลข้างเคียงไม่พึงประสงค์ได้หลากหลายรูปแบบ จึงเป็นเรื่องที่คนไข้ควรให้ความสำคัญและพิจารณาให้ดีก่อนตัดสินใจเลือกคลินิกที่จะเข้ารับการบริการ
คำว่า โบท็อกซ์ปลอม ในที่นี้คือ โบท็อกที่ไม่ได้มาตรฐาน ซึ่งมีทั้งโบท็อกยี่ห้อแปลก ๆ ที่มีกระบวนการผลิตที่ไม่ได้มาตรฐาน มีสารปลอมปน ส่วนมากจะเป็นชื่อที่ไม่คุ้นหูครับ กับอีกรูปแบบคือ โบท็อกแบรนด์ดัง แต่เป็นโบท็อกหิ้ว นำเข้ามาอย่างผิดกฎหมาย ไม่มีระบบการควบคุมคุณภาพตัวยาระหว่างการขนส่ง ส่งผลให้คุณภาพของโบท็อกเสื่อม รวมไปถึงโบท็อกหมดอายุ เมื่อนำมาฉีดสามารถเกิดผลข้างเคียงได้
โดยผลข้างเคียงระดับรุนแรง ที่มีรายงานทางการแพทย์ พบว่าคนไข้ฉีดโบท็อกกับผู้ที่ไม่ใช่แพทย์ รวมถึงใช้โบท็อกปลอม โบท็อกหิ้วที่ตัวยาไม่ได้มาตรฐาน มีการปนเปื้อนของเชื้อโรคอยู่ในตัวยา และกระบวนการฉีดที่ไม่ถูกต้องส่งผลทำให้เกิดผลข้างเคียงรุนแรงทางผิวหนัง “ Mycobacterium abscessus ” หรือ โรคผิวหนังติดเชื้อวัณโรคเทียม
โดยลักษณะผื่นผิวหนังของโรควัณโรคเทียมจะมีได้หลายรูปแบบ เช่น แผลเรื้อรัง ฝี ผื่นหน้าขรุขระ หรือก้อนใต้ผิวหนังโดยไม่มีรูปแบบจำเพาะเจาะจง การรักษาเป็นไปได้ยาก และอาจต้องผ่าตัดเพื่อเอาชิ้นเนื้อบริเวณที่มีรอยโรคออกครับ
ข้อควรรู้ : ตัวยาโบท็อกจำเป็นจะต้องเก็บอยู่ในอุณหภูมิที่ไม่เกิน 2-8 องศา หากเย็นเกินไปก็จะทำให้ตัวยาเสีย หากร้อนเกินไปก็จะทำให้ตัวยาเสื่อมคุณภาพครับ ดังนั้นยาหิ้ว และยาปลอมต่าง ๆ ที่แอบนำเข้ามาจะไม่สามารถเก็บในตู้ที่ควบคุมความเย็นได้แน่นอน เพราะไม่สามารถผ่านสำนักงานตรวจคนเข้าเมืองได้ ตัวยาจึงเสื่อมสภาพ และมีการปนเปื้อนของเชื้อโรคได้ครับ
หลังฉีดโบท็อกซ์ปลอม มีวิธีสังเกตอาการอย่างไร ?
หลังฉีดโบท็อกปลอม หากคนไข้โชคดีไม่เกิดการอักเสบติดเชื้อ คนไข้ก็อาจจะไม่ทราบได้เลยครับว่า ฉีดโบท็อกปลอม หรือโบท็อกหิ้วมา แต่ในระยะยาวหากฉีดโบท็อกปลอมซ้ำ ๆ ฉีดบ่อยเกินไป (โบท็อกปลอมมีผลให้การคงผลลัพธ์ได้สั้นลง หรือไม่เห็นผล) ร่างกายก็จะตอบรับด้วยการสร้างภูมิคุ้มกัน (Antibody) เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จนสุดท้ายการฉีดโบท็อกครั้งต่อ ๆ ไป ก็จะไม่เห็นการเปลี่ยนแปลง
ผลลัพธ์ของการฉีดโบท็อกซ์ปลอม เป็นอย่างไร ?
- ฉีดโบท็อกแล้วไม่ได้ผล กรามไม่ลง หน้าไม่ตึง หมดฤทธิ์ไว
- ตัวยากระจายโดนกล้ามเนื้อมัดอื่น ทำให้หนังตาตก ปากเบี้ยว
- ความไม่บริสุทธิ์ของตัวยา ทำให้เสี่ยงต่อการแพ้ ติดเชื้ออักเสบรุนแรง
- ได้ผลดีในครั้งแรก ๆ แต่ครั้งต่อ ๆ ไปไม่ได้ผล
- ต้องฉีดโบท็อกบ่อยขึ้น เสี่ยงต่อภาวะดื้อโบท็อก
ภาวะการดื้อโบท็อก ปัจจุบันยังไม่มีทางรักษาครับ เมื่อร่างกายมีภาวะดื้อโบท็อกแล้ว เมื่อฉีดโบท็อกเข้าไปจึงไม่ออกฤทธิ์ ริ้วรอยไม่หายไป การทำงานของกล้ามเนื้อยังคงเดิม ผลลัพธ์ที่ได้หลังฉีดของคนไข้ที่มีภาวะดื้อโบท็อกคือไม่เห็นผล กรามไม่ลด หน้าไม่เรียววีเชฟ และเสียเงินฟรีครับ และโดยส่วนมากถ้าดื้อแล้วจะดื้อทุกยี่ห้อครับ ต้องรอเวลา 3-5 ปี จนกว่าภูมิต้านทานจะหายไปเอง แล้วค่อยสามารถกลับมาฉีดได้ใหม่ บางเคสอาจจะดื้อเป็น 10-20 ปีครับ
หากฉีดโบท็อกซ์ปลอมไปแล้ว ควรแก้ไขอย่างไร ?
ปัจจุบันไม่มีตัวยาสลายโบท็อกครับ หากพลาดฉีดโบท็อกปลอม แต่ไม่เกิดผลข้างเคียงรุนแรง ก็ไม่สามารถทำอะไรได้ครับ ต้องรอให้ฤทธิ์โบท็อกหมดไปเอง และเว้นระยะห่างการฉีดโบท็อกอย่างน้อย 3 เดือน ก่อนกลับไปฉีดซ้ำในคลินิกที่ได้มาตรฐาน และมั่นใจได้ว่าใช้ผลิตภัณฑ์โบท็อกแท้ในการแก้ปัญหาริ้วรอยครับ
โบท็อกซ์ปลอม สามารถหลีกเลี่ยงได้อย่างไร ?
- เลือกคลินิกที่ได้มาตรฐาน มีใบอนุญาตถูกต้องและดำเนินงานโดยแพทย์เท่านั้น
- แพทย์ต้องมีประสบการณ์ สามารถเอาชื่อ-นามสกุลเข้าไปตรวจในเว็บไซต์ของแพทยสภา (http://www.tmc.or.th/check_md/) เพื่อดูว่าเป็นหมอจริงหรือไม่
ในกรณีที่เป็นหมอกระเป๋า พยาบาล ที่รับฉีดโบท็อก โดยปกติ โบท็อกแท้ที่นำเข้าโดย official distributer จะขายให้กับแพทย์หรือโรงพยาบาลเท่านั้น ดังนั้นยาที่หมอกระเป๋าหรือพยาบาลใช้นั้น จึงมักเป็นยาหิ้วและยาปลอมครับ - ต้องมั่นใจว่าเป็นโบท็อกแท้เท่านั้น คนไข้มีสิทธิขอตรวจสอบโบท็อกก่อนฉีดได้ครับ และควรให้หมอแกะกล่องเปิดขวด ผสมโบท็อกให้ดูต่อหน้า หลังฉีดควรขอกล่องและขวดกลับบ้าน หรือถ่ายรูปเก็บไว้ตรวจสอบ เพื่อให้มั่นใจว่าฉีดโบท็อกของแท้จริง ๆ (หากเป็นคลินิกที่ใช้ของแท้ก็จะยินดีให้คนไข้ตรวจสอบได้แน่นอนครับ)
นอกจากนี้การเลือกฉีดโบท็อก เพื่อให้มั่นใจว่าฉีดโบท็อกแท้ แท้ควรเลือกดูที่ราคาด้วยครับ ถ้าเป็นคลินิกที่ได้มาตรฐาน ราคาจะไม่ต่างกันมาก เพราะมีราคาต้นทุนใกล้เคียงกัน ถ้าเจอ Botox ราคาถูกมาก ๆ ให้คิดไว้ว่าอาจเป็นโบท็อกปลอม หรือโบท็อกหิ้วครับ
สรุป
เพื่อให้การฉีดโบท็อกเป็นไปอย่างปลอดภัย ผลลัพธ์ดี ไม่เสี่ยงเจอโบท็อกซ์ปลอม ก่อนฉีดควรศึกษาข้อมูลอย่างละเอียด และตัดสินใจฉีดกับคลินิกที่ได้มาตรฐาน มีความน่าเชื่อถือ ฉีดโดยแพทย์ที่มีประสบการณ์ มีรีวิวจากผู้ที่เคยใช้บริการมาก่อน รวมถึงคลินิกนั้นต้องยินดีให้ตรวจสอบ ว่าเป็นโบท็อกซ์แท้หรือไม่ ก่อนฉีดได้ครับ
เอกสารอ้างอิง
- Mycobacterium abscessus cutaneousinfection secondary to botulinum toxininjection: A report of 2 cases
- Journal of Clinical and Diagnostic Research. 2015 Apr, Vol-9(4): WD01-WD02 11DOI: 10.7860/JCDR/2015/11741.5756 Case Report Mycobacterial Infection after Cosmetic Procedure with Botulinum Toxin A
สำหรับผู้อ่านทุกท่านที่มีข้อสงสัยเพิ่มเติม ทีมแพทย์ V Square Clinic ทุกคนยินดีให้คำปรึกษาฟรี โดยไม่มีค่าใช้จ่าย หรือสามารถปรึกษาหมอทาง inbox facebook หรือ Line นี้ได้เลยครับ หมอตอบเองครับ
